Groeten uit Nijmegen Oost/West

Wat doet dit negentiende eeuwse torentje in Nijmegen West? Het is de geurvlag van Koningsdaal, de nieuwbouw aan de voet van de Oversteek. Tussen al het industrieel erfgoed, op een plek die ‘Waalfront’ genoemd wordt, onder de oprit naar de magistrale nieuwe brug is een woningbouwplan verrezen dat de ‘sfeer van Nijmegen Oost’ moet imiteren. 

Wie verzint zo’n verwarring van identiteiten? Als je in Nijmegen woont en je moet toegeven dat Vitesse lekker draait dan zeg je toch ook niet “We willen Vitesse in de Goffert!”  Een schitterend dynamische locatie wordt kapot gemaakt door de poging een kopie van een andere wijk te maken! De identiteit van West wordt hier om zeep geholpen.

Oost is in een groot aantal jaren gegroeid, bedrijven, woningen en allerlei andere gebouwen door elkaar heen. Hier gaat het om een monofunctioneel woningbouwproject dat in één keer bedacht werd. Heel ouderwetse blauwdruk stedenbouw. Een groot aantal woningen in één keer neerzetten voor een abstracte ‘gemiddelde’ koper. De onderliggende beleidsdocumenten spreken van een ‘organische groei’ Het tegendeel daarvan wordt hier gebouwd.

Naast het feit dat het zeer onwenselijk is Oost en West met elkaar te verwarren, is het onmogelijk. ‘De sfeer van Oost’ kán hier helemaal niet ontstaan, een stuwwal is nu eenmaal iets anders dan een Waalfront en het begin van de 20^e eeuw is iets anders dan dat van de 21^e eeuw. Alle omstandigheden zijn anders. Andere bouwtechnieken, andere bouwcultuur, andere voorschriften, andere geldstromen, álle randvoorwaarden zijn verschillend. Het is een wonder dat de architect er tóch in geslaagd is iets te maken dat in details wel wat weg heeft van sommige panden van Nijmegen Oost. De versierselen aan de voorgevel zijn best goed gelukt, in ieder geval is het heel zorgvuldig gedaan.

Aan de achterkant gaat het plan met de billen bloot. Saaie seriematigheid, doodse schuurtjes, hoge hekken, armzalige tuintjes. Als de bomen (het zijn er wel vijf!) wat verder uitgegroeid zijn wordt het niet beter. Ook het ‘gesloten bouwblok’ blijkt dus een leugen te zijn, het is een holle kies, volgezet met auto’s, tja, ook die randvoorwaarde ligt vandaag de dag heel anders: iedereen heeft nu een auto en die moet ergens blijven!
 

 
Overigens verkopen de woningen als zoete broodjes. De kopers hebben er kennelijk geen probleem mee. Menigeen wil hier wonen juist omdat het zo’n oud-industriële, stormachtig ontwikkelende omgeving is. Men stoort zich kennelijk niet aan de misplaatstheid van de stedenbouw en architectuur. Dus waar maak ik me druk over?

De stad is niet alleen van de eerste koper van een huis daarin. De stad is van ons allemaal en voor vele jaren. De identiteit van de stad moet worden gekoesterd. De overheid moet die identiteit bewaken en verdedigen, dat zegt zij ook graag te willen doen, toch is die identiteit hier verkwanseld. Weggegeven aan een projectontwikkelaar. De regie over de planvorming is volledig overgelaten aan een projectontwikkelaar. In het licht van de crisis en de exploitatie van Waalfront west is dat misschien begrijpelijk, maar dan nog: randvoorwaarden en uitgangspunten blijven een verantwoordelijkheid van de gemeente. Waarom is deze valsheid getolereerd?