Nu nog een weiland, straks een bruisend centrum vol bedrijvigheid. Het zou zomaar een slogan kunnen zijn van de ontwikkelaar die retailpark Ressen wil ontwikkelen. Hier, aan de rand van Nijmegen in de directe nabijheid van de A325 is een nieuw winkelgebied gepland dat niet alleen werkgelegenheid zou moeten creëren voor de stad, maar ook voor grondopbrengsten moet zorgen voor een gemeente die grootschalig grond heeft ingekocht in tijden vóór de crisis. Toch maakt de gemeente Nijmegen hiermee een keuze op korte termijn. Een keuze om de grond snel te verkopen, om die grond niet te hoeven afboeken en misschien, heel misschien, om op korte termijn wat werkgelegenheid te genereren. Op lange termijn is dit geen verstandige keuze.

Regionale afstemming
Het is belangrijk dat gemeente en provincie gezamenlijk de handen ineen slaan om de beste regionale winkelstructuur voor de regio Arnhem Nijmegen te realiseren. Samenwerking is hierbij cruciaal om op de lange termijn ook met de randstad te kunnen concurreren. Samenwerking betekent ook afstemming en keuzes maken. Dit betekent soms ook ‘nee zeggen’ tegen bepaalde initiatieven als dat botst met al eerder gemaakte keuzes. De ontwikkeling van Ressen botst met de keuzes die voor Duiven zijn gemaakt en met de keuzes die op stapel liggen voor Arnhem en Zevenaar. Het Rijksbeleid spreekt met de Ladder voor Duurzame Verstedelijking van de opgave om aan te tonen dat er sprake is van een regionale behoefte bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Dit is bij Ressen duidelijk niet het geval.

Het is belangrijk om in Nijmegen, Arnhem en Zevenaar niet allemaal een eigen weg in te slaan en hetzelfde type detailhandel te ontwikkelen. Je vist allemaal uit dezelfde consumentenvijver. Als regio moet je juist samen sterk staan. Samen de consument verleiden dat hij vooral zijn boormachine of bankstel hier in de regio koopt. Alleen de Nijmeegse schaal is niet meer van deze tijd. Daarom moeten de gemeenten hard aan het werk om een sterke regio met een sterke economie te bouwen. Daarbij horen intensief contact, onderling vertrouwen en harde afspraken, niet als een dief in de nacht een deal sluiten met Hornbach om je grond zo snel mogelijk te slijten. Dat getuigt niet van visie en vooral niet van een realistisch wereldbeeld van de consument anno 2015.

Veranderend winkelgedrag
Het winkelgedrag verandert structureel. Niet alleen de crisis, maar ook schaalvergroting, de opkomst van internetwinkelen en vergrijzing spelen hierin een grote rol. De winkelleegstand in Gelderland is het afgelopen jaar met 10% gegroeid. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving staat er alleen al in Nijmegen met 8,4% een record aan winkeloppervlak leeg. Opvallend is de structurele leegstand: een derde van de leegstaande winkels staat langer dan drie jaar leeg. Faillissementen van traditionele spelers in de branche volgen zich snel op. Branchevervaging bij bouwmarkten is aan de orde van de dag. Wat als Hornbach horeca wil beginnen om ‘beleving’ te bieden aan de klant? Of keukenapparatuur gaat aanbieden die ook bij Blokker in de schappen ligt? Keuzes die op landelijk niveau worden gemaakt door een keten. Een vestiging bij Ressen kan slechts volgen. De binnenstad van Nijmegen wordt gedragen door de ondernemers en die zijn daarom niet gebaat bij de komst van een nieuw retailpark in Ressen.

Waarom komt iemand nog naar je winkel als hij dezelfde spullen achter zijn computer kan bestellen? Die vraag moet iedereen die nadenkt over uitbreiding van het aantal winkelmeters zichzelf stellen. De crux zit hem daarbij in beleving. In groen, in recreatie, in horeca, in cultuurhistorie. Je kunt online veel bieden, maar de beleving van een uitje naar de stad krijg je alleen als je het echt gaat doen. Nijmegen heeft een prachtige binnenstad, met een sterk historisch karakter. Een binnenstad die die beleving biedt. Dat karakter leg je niet zomaar aan in een weiland aan de A325.

De ontwikkeling van Ressen sluit terecht niet uit dat ontwikkelen aan de rand van een stad per definitie een verkeerde keuze is. Daar waar er vraag is naar grote winkelunits die niet binnen de bebouwde kom passen, gaat een verbod te ver. Het gaat echt om maatwerk. Verder kijken dan de gemeentegrenzen. Verder kijken dan de korte termijn. In het geval van Ressen zou het afblazen van de gewenste ontwikkeling een verstandige keuze zijn. Een keuze voor de binnenstad, een keuze die verder kijkt dan de dag van morgen.