Over de expositie China8 en grensoverschrijdende samenwerking

Vlak over de grens maken ze zich op dit moment op voor de grootste tentoonstelling over hedendaagse kunst uit China die tot nu toe is vertoond. In het Rijn-Ruhrgebied hebben ze de krachten gebundeld en laten toonaangevende musea op het gebied van hedendaagse kunst in 8 steden werk van 120 Chinese kunstenaars zien. In totaal worden rond de 500 werken getoond. Ondanks de geografische nabijheid hoor je er in Nederland nog niemand over. Toch raar, als deze expositie in de Randstad was geweest, zou iedereen het er al maanden over hebben gehad.

Alhoewel we in Oost Nederland regelmatig een aantal goede exposities hebben, moeten we het hier met beduidend minder doen, de meeste tentoonstellingen van naam en faam vinden in de Randstad plaats. Gelukkig verkeren we hier wat deze expositie betreft in een gunstige uitgangspositie, het Rijn-Ruhrgebied is vanuit Oost Nederland gemakkelijk voor een dagtochtje aan te rijden. Als liefhebber van hedendaagse kunst richt ik me sowieso vaak op het Rijn-Ruhrgebied want daar is het aanbod van hedendaagse kunst veel groter dan in de Randstad.

De naam van de expositie is kort en krachtig China8. Waarbij de 8 niet alleen verwijst naar de Chinese betekenis van het cijfer 8, namelijk geluk, maar ook naar het aantal deelnemende steden. Het bijzondere aan deze expositie is de regionale samenwerking. Het Bundesland Nordrhein Westfalen wil het Rijn-Ruhrgebied veel meer als één metropoolregio regio profileren en een expositie als deze zal daaraan bijdragen. De komende maanden worden bezoekers verleid alle deelnemende steden te bezoeken. Daarbij worden ook openbaar vervoer arrangementen aangeboden om alles zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Durf door te denken. Deze steden en musea zijn met elkaar gaan samenwerken om gezamenlijk iets heel groots neer te kunnen zetten, waarom dan ook niet letterlijk grensverleggend aan de slag gaan? Stel je eens voor wat er zou gaan gebeuren, als ook een aantal grotere musea in Oost Nederland zich bij deze expositie zouden hebben aangesloten. Het zou over en weer nieuwe bezoekersstromen hebben gegenereerd, maar ook internationale exposure opleveren en profilering van de Nederlands Duitse grensregio als een totaal, hetgeen weer bevorderlijk is voor de regionaal economische samenwerking in het gebied.

Met de grensoverschrijdende museale samenwerking tussen Oost Nederland en de Duitse grensregio's kan ik tot nu toe niet zoveel. De samenwerking richt zich met name op het aantrekkelijk aanbieden van een overzicht van musea aan weerzijden van de grens, gerangschikt naar regio en/of thematisering van de collectie. De relatieve nabijheid lijkt het meest verbindende element. De samenwerking lijkt vooral subsidie gedreven en er wordt niet iets wezenlijk anders toegevoegd aan wat er al is. Het is handige informatie, als je in het gebied bent en een musuem wilt bezoeken en onderliggende thematische routes kunnen het extra aantrekkelijk maken. Toch roept het geheel niet een beeld op dat je op voorhand doet besluiten naar het gebied te gaan. 

Wat dat betreft zou ik veel liever zien dat grensmusea zo af en toe heel intensief gaan samenwerken door gezamenlijk één grote verbindende expositie aan te bieden. Maar maak het dan ook echt groot, waardoor de expositie opvalt en waardoor het ineens heel aantrekkelijk wordt naar het gebied te reizen en de musea en de betreffende steden te bezoeken. Wat dat betreft is de wijze waarop China8 is opgebouwd een mooi voorbeeld. De geëxposeerde Chineze werken sluiten aan bij de signatuur van de betreffende musea: Fotografie in het Folkwang Essen, schilderkunst in MKM Museum Küppersmühle Duisburg, installaties in het Kunstmuseum Mülheim an der Ruhr, sculpturen in het Lembruck Museum Duisburg enzovoort. En voor wie behoefte heeft aan een totaalbeeld van China8, de Bundeshauptstadt Düsseldorf biedt in het NRW Forum een overzichtstentoonstelling. 

Dankzij China8 zal niet alleen het Rijn-Ruhr gebied opnieuw op de kaart worden gezet (vergelijk ook Ruhr2010), de spin off voor de deelnemende steden is ook substantieel. Natuurlijk zal niet elke bezoeker alle musea gaan bezoeken, maar het gros zal naar verwachting, door nieuwsgierigheid gedreven, meerdere musea bezoeken en daarbij ook de deelnemende steden nader verkennen. Wat dat betreft is een grootste tentoonstelling met één duidelijk thema, gespreid over meerdere steden een fantastische zet: slechts een deel van de expositie te zien blijft knagen, je gaat immers voor het totale beeld.

Foto's boven. Het NRW Forum Düsseldorf legt de laatste hand aan de voorbereidingen. China8 is te bezoeken van 15 mei tot en met 30 augustus 2015.