GSRO blog

En opnieuw pakt Museum de Fundatie in Zwolle uit met een prachtige Duitse expositie. ‘CRUX’ is wederom een uitstapje naar Leipzig. De grote meester himself, Neo Rauch, de exponent bij uitstek van de Leipziger Schule, sierde de muren van de Fundatie in 2018. In 2017 ging Werner Tübke hem voor. Deze keer is het de beurt aan een jongere generatie kunstenaars uit Leipzig: Martin Kobe, Mirjam Völker, Robert Seidel en Titus Schade. Ik heb met lichte...

Dit jaar sluiten de twee allerlaatste mijnen in het Ruhrgebied en bij onze oosterburen wordt dat uitgebreid gevierd met de expositie Kunst & Kohle. Maar liefst 13 steden en 17 musea doen mee. 250 jaar lang heeft het zwarte goud het Ruhrgebied bepaald. Een oneindig groot gangenstelsel onder de grond, een kluwen van steden en wegen erboven. Zwart, wapperend wasgoed aan de lijnen en zwaar dampende schoorstenen, die tot in Arnhem te ruiken waren als de wind...

Regelmatig maak ik een wandeling door het nieuwste stukje Zutphen dat tussen de achterzijde van het station en de IJssel verschijnt. Vanuit dit rafelige deel van de stad heb je een onbelemmerd uitzicht op de oude ijzeren spoorbrug en het weidse IJssellandschap. Het geluid van remmende en piepende treinen, het zachte witte licht van de IJssel, het lege landschap rondom de opnieuw uitgegraven Noorderhaven, het stoere Koelhuis met stadsstrand. Een tijdelijk landschap dat steeds verandert door grondverzet,...

Het zoevende geluid van de rotorbladen van de windturbines is bijna hypnotiserend. Ik bevind me in een uithoek van bedrijventerrein de Mars in Zutphen en sta aan de voet van een afgetopte afvalberg. Dit zal mijn toevluchtsoord moeten worden in tijden van zeespiegelstijging. De betonnen trap van 84 treden is uitnodigend. Twee vlinders begeleiden me tot halverwege. Boven heb ik dan eindelijk zicht op het nieuwe land. Het ligt er vredig bij, bloemen, distels en gras...

Het is zondag 11 juni rond het middaguur. De Zweedse kunstenaar Peter Ojstersek legt op het water de laatste hand aan zijn Chinampa – een drijvende ecologische Azteken tuin. Plaats van handeling: Zutphen, bij gemaal Helbergen, waar de Berkel de IJssel instroomt. Ik maak een foto van de drijvende koepelvorm vanaf de dijk. Achter mij hoor ik voorbijgangers praten. ‘Wat zijn ze daar aan het doen?’. ‘Oh, dat is leuk hoor, iets met kunst, dat is...

Wie kent niet de geur van Zwitsal? Voor menigeen doet de zachte geur zoete herinneringen herleven aan eigen jeugd, kinderen of kleinkinderen. Warme zomerdagen, vrolijke kinderstemmetjes, een kindertijd die oneindig lijkt te duren. Zwitsal produceert al decennialang poeders, shampoos en lotions in de bekende gele flacons. Maar heb je je ooit afgevraagd waar al dat zachte geel vandaan kwam? Ik in ieder geval niet. Voor Apeldoorn lag dat anders. Daar werd het bedrijf in 1920 opgericht...

Vele Nederlanders zullen de komende weken oostwaarts afreizen, voor een dagje kerstmarkt in een van de steden in het Ruhrgebied. Misschien wel naar Dortmund en gesterkt door Gluwein, Reibekuchen, Bier en Bratwurst terug naar huis keren. Maar in elke Ruhrstad valt zoveel meer te beleven. Waarom ook niet even iets van de identiteit van de stad meepakken? In het DNA van arbeidersstad Dortmund staat de eigen voetbalclub Borussia onmiskenbaar op nummer één, ik ken geen enkele...

Dat grootse musea niet alleen in grote steden (in de Randstad) staan bewijst wel het museum More in Gorssel. Het museum herbergt de grootse collectie van Nederlands Modern Realisme. Afgelopen weekend was ik er voor de tweede keer. Het in juni 2015 geopende museum trok direct hoge bezoekersaantallen. Toen ik er voor de eerste keer was stond ik in een rij. Ruim een jaar na de opening, is het er nog steeds erg druk en terecht,...

Door de week kun je er nog wel een plek voor je auto vinden, maar op de vroege zaterdagochtend staan in Flingern de auto’s dubbel geparkeerd. Betaald parkeren is nog niet ingevoerd, maar dat zal vast niet lang meer duren. Alternatief en bewust Düsseldorf strijkt hier graag neer. Als je er al niet woont, kom je hier in het weekend op zijn minst een cappuccino drinken of lunchen in een van de vele tentjes met een...

Fietsen hoog boven de stad, wie wil dat niet. Wuppertal ligt strak tussen de heuvels ingeklemd en ranke spoorwegviaducten verbinden de oude stadsdelen. In New York hebben ze hun High Line, maar die is slechts 2,2 kilometer lang. In Wuppertal hebben ze sinds vorig jaar de Nordbahntrasse en die is ruim 14 kilometer lang en als je het gedeelte dat voorbij de stad het groen ingaat meerekent, ruim 22 kilometer.  In Oost Nederland staan we veel...

Voor stadsfreaks was Enschede afgelopen weekend echt het Walhalla. Turner in het Rijksmuseum Twenthe en festival GOGBOT in de binnenstad. Wat een combinatie, wat een feest van uitersten. De gemiddelde Nederlander zal er wel even voor moeten treinen, maar dan heb je ook wat. Een meesterlijke zet van het Rijksmuseum Twenthe en de Fundatie in Zwolle om de krachten te bundelen en een toptentoonstelling over Turner te realiseren. De sublieme schoonheid van stad en land: de...

Vlak over de grens maken ze zich op dit moment op voor de grootste tentoonstelling over hedendaagse kunst uit China die tot nu toe is vertoond. In het Rijn-Ruhrgebied hebben ze de krachten gebundeld en laten toonaangevende musea op het gebied van hedendaagse kunst in 8 steden werk van 120 Chinese kunstenaars zien. In totaal worden rond de 500 werken getoond. Ondanks de geografische nabijheid hoor je er in Nederland nog niemand over. Toch raar, als...

Elk jaar flitsen lijstjes met stedelijke rankings naar inwoneraantal voorbij. De Aziatische steden schieten omhoog en Europese steden zakken dieper weg - een deprimerende ervaring. Maar hoe erg is dat eigenlijk? Wij moeten juist de verworvenheden van ons polycentrisch stedelijk landschap koesteren, aldus Carolien Gehrels van Arcadis in Binnenlands Bestuur van 12 april. Nederland is meer dan Amsterdam en in haar betoog zijn ook steden in de periferie van belang. Kijk, zo’n boodschap voelt goed.  Wees...

Waar de stoffen lampenkap tot voor enkele jaren symbool leek te staan voor een hoog gehalte aan stoffigheid is juist deze lamp in staande versie een teken van vernieuwing geworden. Menige pop up wordt er inmiddels mee getooid. Het is een proces dat sinds een paar jaar volop aan de gang is: trendy cafeetjes worden ingericht met vintage meubilair en accessoires uit de jaren 50-60 van de vorige eeuw. Was er pakweg 10 jaar geleden alleen...

Stel je eens voor dat de grens tussen Nederland en Duitsland niet zou bestaan. Dan zouden gemeenten langs de oostrand van Nederland niet tot de periferie worden gerekend en zouden op al die kaartjes die bijna dagelijks op social media worden gedeeld, grensgemeenten niet specifiek opvallen als het over krimp, toegang tot werkgelegenheid en afnemend aantal voorzieningen gaat. Nu zie je deze gemeenten als een donkergekleurde rand langs de grens oplichten. Natuurlijk zijn er allerlei regeltjes...

Zo af en toe stuit je ineens op een plek waar de waanzin van menselijk handelen het landschap en de bewoners voor altijd heeft getekend. Neugnadenfeld, vlak over de grens in het Grafschaft Bentheim is zo’n plek. Europese absurditeit verstopt in het veen, een soort stuivertje wissel van het meest bizarre soort. Krijgsgevangenen uit alle hoeken van Europa lieten hier het leven en ontheemden van Duitse afkomst uit verschillende regio’s in Oost Europa bouwden na de...

De Berkel is tussen Zutphen en Almen in korte tijd 2,7 kilometer langer geworden. Het waterschap Rijn en IJssel heeft het afgelopen jaar een flink aantal meanders aangebracht. Hermeanderen heet dat in vakjargon. De spellingscontrole accepteert het woord nog niet, maar dat zal vast niet lang meer duren. Steeds meer rivieren worden op die manier onder handen genomen, zo ook dit stuk van de Berkel. Vorige maand werd de laatste bocht doorgestoken. Ik ging vlak daarna...

Het is stil in het centrum van Gronau. Het is een dinsdagmiddag in augustus en het straatbeeld is behoorlijk leeg. Vergeleken met de verkeersdrukte van Enschede is de stilte des te opvallender. Gronau ligt vlak over de grens met Enschede en tussen beide steden en het achterland heeft altijd veel uitwisseling van personen en goederen plaatsgevonden. Een gezamenlijk textielverleden, muziekuitwisselingen, smokkelwaar, Nederlanders die naar Gronau komen voor de goedkope benzine en de supermarkt en Duitsers die graag...

Je zou het misschien wel organische groei kunnen noemen, het proces van regio vorming dat sinds een paar jaar in Zwolle en omstreken plaatsvindt. Een paar jaar geleden schoven een zestiental gemeenten in de regio Zwolle bij elkaar aan tafel op zoek naar gezamenlijke kracht en samenwerking. De deelnemende gemeenten van deze kersverse regio liggen rondom de gemeente Zwolle en maken onderdeel uit van de provincies Overijssel, Gelderland, Flevoland en Drenthe. Voorheen kwamen deze gemeenten, als gevolg...

Afgelopen donderdag zaten we met ruim 300 man in de Eusebius kerk in Arnhem. Een congres van Ruimtevolk waarin sprekers en bezoekers met elkaar op zoek gingen naar 'Nieuw Kapitaal'. Niet zozeer kapitaal in de zin van geld, maar verbintenissen en allianties waardoor we in staat zijn maatschappij en ruimte zodanig vorm te geven opdat welzijn en welvaart zijn geborgd. Vooral het verhaal van Marleen Stikker, een van de keynote sprekers, triggerde mij bijzonder: We zijn...

Gisteren kopte de Gelderlander op de voorpagina "Klant winkelt liever in de stad'. Volgens Gert-Jan Hospers, hoogleraar Citymarketing Radboud Universiteit Nijmegen kannibaliseren winkelcentra van steden winkelcentra van kleinere kernen op het platteland. Ik heb het artikel wel een beetje met verbazing gelezen. Voorpagina nieuws? Maar dit weten we toch wel, dit is toch een beweging die al een tijdje gaande is. Lees het gehele blogJe wordt doorverwezen omdat dit blog is verschenen in het oude blogsysteem...

De afgelopen maand organiseerde de gemeente Zutphen een talkshow over de toekomst van de stad met op het netvlies het jaar 2025. Met gerenommeerde sprekers op het podium, o.a. Gerard Marlet (Atlas van Nederlandse gemeenten) maar ook lokale sprekers met spraakmakende initiatieven die naar meer smaken. Zo verkondigde de directeur van het Internationaal Cello Festival dat Zutphen het best bewaarde geheim van Nederland is. Lees het gehele blogJe wordt doorverwezen omdat dit blog is verschenen in...

Op het terrein in Zwolle langs de Nieuwe Vecht waar ooit lijnzaadolie werd geproduceerd werd vorige week door het Polymer Science Park in samenwerking met onder andere de hogeschool Windesheim (Zwolle) en Stenden PRE (Emmen), de beurs 3DprintNL georganiseerd. Het lijken toevalligheden, maar er is een verband tussen het produceren van lijnzaadolie, de oprichting van het innovatiecentrum PSP en 3D printen op deze locatie. Lees het gehele blogJe wordt doorverwezen omdat dit blog is verschenen in het oude blogsysteem van de GSRO.

Onlangs was ik weer even in Düsseldorf. Opnieuw was ik onder de indruk van de belangrijke rol die de boulevard langs de Rijn in het openbare leven speelt. Volledig autovrij, bestaande uit een boven en een onderpromenade, een fiks aantal terrasjes en heel veel ruimte voor slenteraars, renners en skaters. Kortom het zindert van leven langs het Düsseldorfse waterfront en dat over een lengte van meer dan twee kilometer. Stiekem vergelijk ik dan de situatie ook...

Is leegstand alleen een probleem in Nederland? Nee, het is ook een fenomeen dat onze oosterburen bezighoudt. Vorige week was ik in het Duitse Bocholt, vlak over de grens ter hoogte van Doetinchem en Ulft. In Bocholt hebben ze een hele originele manier bedacht om leegstand aan de kaak te stellen. Grote leegstaande panden, zij noemen het in hun campagne 'Schreckensgebäuden' zijn tijdelijk van top tot teen bedekt met een canvas met daarop honderden foto's van...

Bezieling en passie brengt je ver. Dat werd vorige week opnieuw duidelijk. Nederland is weer een Fablab rijker. Deze keer niet opgezet vanuit overheid, onderwijs en vergelijkbare partijen, maar gedreven vanuit de wens van één kunstenaar, een fablab in de nabijheid te hebben, of nog liever, dat fablab in het eigen atelier te realiseren en de mogelijkheden die de basisuitrusting van een fablab biedt, te delen met anderen. Lees het gehele blogJe wordt doorverwezen omdat dit...

Als je spreekt over het oosten van Nederland roept dat bij iedereen verschillende beelden op. Perifeer, provinciaals, grenzend aan Duitsland, streektalen, sterke regionale identiteit, landbouw, textielindustrie, metaalindustrie, ruimte, natuur, zandgronden, bebost, platteland, door de Tweede Wereldoorlog verwoeste en heropgebouwde binnensteden, krimpgebieden, Hanzesteden en ga zo maar door.   In 1950 werd in dit oostelijke landsdeel de Gelderse Studiekring voor Ruimtelijke Ordening (GSRO) als adviesorgaan van de provincie Gelderland opgericht. De wereld was klein en een adviesorgaan met...