GSRO blog
Tijdelijke natuur als oplossing voor braakliggende grond
Het lijkt een natuurgebied, met maar liefst 53 soorten broedvogels (waarvan 7 beschermde soorten), 197 plantensoorten en 13 soorten dagvlinders... maar het is bedrijventerrein Eeserwold bij Steenwijk. Hoewel, bedrijventerrein is een groot woord voor dit uitgestrekte braakliggende gebied van 100 ha. Maar de ontsluitingswegen liggen er al, er is straatverlichting en er staan twee bedrijfspanden. Voor de rest is het leeg, of beter gezegd, was het leeg.
Met de verkoop van de kavels op Eeserwold wilde het niet zo vlotten sinds het uitbreken van de crisis. Het terrein lag en ligt vrijwel geheel braak. En dat niet gunstig voor een eigenaar van de grond, want het gebied is openbaar toegankelijk en moet wel worden beheerd. En om te voorkomen dat er natuur zou ontstaan moest er regelmatig geploegd of gemaaid worden. Want zeldzame beesten of planten kunnen de verdere ontwikkeling enorm vertragen. In dat geval moeten eigenaren in de toekomst, als de schop echt de grond in gaat, een ontheffing aanvragen. Ze kunnen dan stuiten op bezwaren en kunnen belanden in dure en tijdrovende procedures.
Voor dit soort gebieden is door het Innovatienetwerk de pilot "tijdelijke natuur" bedacht. Dat is natuur die voor een beperkt aantal jaren wordt ontwikkeld op gronden die liggen te wachten op realisatie van nieuwe bestemmingen, zoals wonen of bedrijvigheid. Als nieuwe gebruikers zich aanbieden, kan de tijdelijke natuur worden verwijderd. Dit concept biedt een oplossing voor de beheerskosten die een eigenaar heeft als hij het terrein braak laat liggen, maar het kan tegelijk vertraging in de uitvoering voorkomen.
Op een inspiratiemiddag op locatie in Steenwijk, die werd georganiseerd door de drie noordelijke milieufederaties, wisselden de verschillende partijen die meewerken aan het concept "tijdelijke natuur", hun ervaringen uit. Iedereen was het er over eens dat het toestaan van tijdelijke natuur tot nu toe op alle locaties een groot succes is. De beheerskosten zijn fors lager en, hoewel tijdelijke natuur financieel gezien niks oplevert, kost het ook nauwelijks iets doordat de natuur gratis en voor niks haar werk doet.
Het proces dat een grondeigenaar moet volgen is vrij eenvoudig: een ecologische inventarisatie laten maken van de huidige situatie (een nul-meting), een ecologische inschatting maken van de ontwikkelingen, aanmelden bij de pilot en uiteindelijk, voordat de natuur wordt verwijderd opnieuw een ecologisch onderzoek laten verrichten. Alle natuur die erbij is gekomen ten opzichte van de nulmeting, kan worden verwijderd zonder procedures.
Dat het concept ook werkt in de praktijk bleek uit de rondleiding door Eeserwold, onder de bezielende leiding van een ecoloog van Stichting Landschap Overijssel. Het blijkt een fraai natuurgebied in ontwikkeling, met een enorm groot aantal planten en dieren, die voor een deel in Nederland zeldzaam zijn. Verder biedt de plek veel mogelijkheden voor recreatie, wat goed te zien was aan het aantal fietsers en wandelaars. Enkele grazende Engelse koeien maakten het natuurlijke beeld helemaal compleet. Eigenlijk jammer dat dit ooit weer een bedrijventerrein wordt...
Reacties